Τι είναι η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ)
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) στηρίζει τους γεωργούς, βοηθώντας τους να παρέχουν ασφαλή, υψηλής ποιότητας, ιχνηλάσιμα τρόφιμα που παράγονται με βιώσιμο τρόπο, για πάνω από 500 εκατομμύρια πολίτες στην ΕΕ.
Τη δεκαετία του 1960 οι καταναλωτές στην ΕΕ βίωναν σημαντικές ελλείψεις σε τρόφιμα που ακολούθησαν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ηγέτες της ΕΕ αντιλήφθηκαν ότι για να μπορούν οι καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε επαρκή τρόφιμα, αλλά και προκειμένου να ευημερούν οι γεωργοί και η ύπαιθρος, ήταν απαραίτητο να αναπτυχθεί μία κοινή πολιτική σε επίπεδο ΕΕ.
Η ΚΑΠ σταθεροποίησε τις τιμές των γεωργικών προϊόντων και ενθάρρυνε την τεχνολογική πρόοδο στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ώστε να μην παρουσιαστούν ξανά τα προβλήματα της έλλειψης τροφίμων και της φτώχειας στην ύπαιθρο.
Χάρη στη διαχρονική στήριξη της ΚΑΠ, οι γεωργοί σήμερα διαδραματίζουν έναν κρίσιμο ρόλο όχι μόνο στην παροχή επαρκών, ασφαλών και ποιοτικών τροφίμων στους καταναλωτές της ΕΕ – και όχι μόνο- αλλά και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ώθηση της ανάπτυξης και των επενδύσεων, στην προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και στην εξασφάλιση της ευημερίας των κοινοτήτων της υπαίθρου.
Τι είναι η ΚΑΠ;
Η ΚΑΠ είναι το νομοθετικό πλαίσιο, που υιοθέτησε η ΕΕ για να διαμορφώσει μια κοινή, ενοποιημένη πολιτική για τη γεωργία. Η εφαρμογή της ξεκίνησε το 1962 για να εξασφαλίσει την επισιτιστική ασφάλεια μετά από μια περίοδο έλλειψης τροφίμων.
Στόχος της είναι να στηρίξει τους γεωργούς στη δημιουργία επενδύσεων, θέσεων εργασίας και ανάπτυξης, στη διασφάλιση σταθερού, επαρκούς εφοδιασμού τροφίμων υψηλής ποιότητας σε προσιτές τιμές, καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος και τη διατήρηση της πολυμορφικής, φυσικής κληρονομιάς της ΕΕ.
Το 2013, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (των υπουργών Γεωργίας) συμφώνησαν σε μια μεταρρυθμισμένη πιο «πράσινη» και δίκαιη ΚΑΠ.
Πώς ωφελεί η ΚΑΠ τους γεωργούς και τους άλλους παράγοντες των αγροτικών περιοχών;
Στήριξη εισοδήματος (άμεσες ενισχύσεις)
Οι γεωργοί λαμβάνουν ετήσιες ενισχύσεις που τους βοηθούν να σταθεροποιήσουν το εισόδημά τους και να αντιμετωπίσουν την αστάθεια των τιμών της αγοράς, τις απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες και το κυμαινόμενο κόστος παραγωγής. Προκειμένου να δικαιούνται τις ενισχύσεις, πρέπει να σέβονται τους κανόνες και τις πρακτικές που προάγουν τα περιβαλλοντικά πρότυπα, την ευημερία των ζώων, την ασφάλεια των τροφίμων και την ιχνηλασιμότητα. Οι κανόνες αυτοί είναι αυστηρότεροι από εκείνους που ακολουθούν οι παγκόσμιοι ανταγωνιστές των Ευρωπαίων γεωργών, κάτι που άλλωστε περιμένουν από την ΚΑΠ τόσο οι καταναλωτές όσο και οι φορολογούμενοι της ΕΕ.
Μέτρα στήριξης της αγοράς
Τα μέτρα αυτά συνδέονται με έκτακτη στήριξη για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων εξελίξεων στις αγορές των γεωργικών προϊόντων, στήριξη για την προώθησή τους, για προγράμματα διανομής γάλακτος και φρούτων στα σχολεία, καθώς και για τη στήριξη της ανάπτυξης οργανώσεων παραγωγών, οι οποίες, μεταξύ άλλων, βοηθούν τους γεωργούς να αντιμετωπίσουν την αδύναμη θέση τους στην αλυσίδα τροφίμων, πετυχαίνοντας συλλογικά καλύτερες συμφωνίες όταν διαπραγματεύονται τιμές και προϋποθέσεις προμήθειας με επιχειρήσεις μεταποίησης και σουπερμάρκετ.
Μέτρα αγροτικής ανάπτυξης
Τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης συνίστανται στη συγχρηματοδότηση δράσεων με οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους, που απευθύνονται κυρίως σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σε αγροτικές περιοχές, βοηθώντας τους γεωργούς να εκσυγχρονίσουν τις εκμεταλλεύσεις τους και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί. Βοηθούν, επίσης, τους γεωργούς να διαφοροποιήσουν τις δραστηριότητές τους -για παράδειγμα, μέσω του αγροτουρισμού ή των απευθείας πωλήσεων-, που μπορεί να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και ευκαιρίες στις κοινότητες της υπαίθρου. Επιπλέον, στηρίζουν άλλα ενδιαφερόμενα μέρη ή παράγοντες της υπαίθρου που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για να τονώσουν την ανάπτυξη, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να προσελκύσουν επενδύσεις στις κοινότητές τους. Τα μέτρα χρηματοδοτούνται εν μέρει από τα κράτη μέλη της ΕΕ, ενώ ο προϋπολογισμός κατανέμεται βάσει ειδικά προσαρμοσμένων προγραμμάτων, των λεγόμενων Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), που καταρτίζονται σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο και λαμβάνουν υπόψη τοπικές προκλήσεις και ευκαιρίες.
Πώς ωφελεί η ΚΑΠ τους καταναλωτές και βοηθάει να παραχθούν υψηλής ποιότητας και θρεπτικά τρόφιμα;
- Η ΚΑΠ βοηθά τους γεωργούς να εργάζονται στα πλαίσια της αυστηρής νομοθεσίας της ΕΕ για να διασφαλίζεται η ποιότητα και η ασφάλεια όλων των τροφίμων που παράγουν.
- Η ΕΕ έχει υιοθετήσει ορισμένα καθεστώτα ποιότητας, όπως είναι οι επισημάνσεις ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) και ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη), που προωθούν και προστατεύουν την προέλευση και την ποιότητα των γεωργικών προϊόντων.
- Η ΕΕ προωθεί και υποστηρίζει τη βιολογική παραγωγή τροφίμων
- Χάρη στους κανόνες της ΕΕ για την ιχνηλασιμότητα και επισήμανση των τροφίμων, είναι δυνατός ο εντοπισμός της προέλευσης των τροφίμων, για παράδειγμα στα αυγά ή το κρέας, με την ανάγνωση αυτής της πληροφορίας επάνω στο ίδιο το προϊόν ή στη συσκευασία του.
- Η ΚΑΠ επίσης συνεισφέρει στη χρηματοδότηση προγραμμάτων διανομής γάλακτος και φρούτων στα σχολεία, τα οποία παρέχουν στους μαθητές της ΕΕ φρούτα, λαχανικά και γάλα με σκοπό την ενθάρρυνση των καλών διατροφικών συνηθειών.
Τι είναι ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ και πώς δαπανάται;
Ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ αποφασίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (των υπουργών Γεωργίας) και σήμερα αποτελεί το 40% περίπου του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ.
Η γεωργία είναι η μόνη πολιτική που χρηματοδοτείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, καθώς όλα τα κράτη μέλη συμμερίζονται τους στόχους της διασφάλισης της επισιτιστικής ασφάλειας, της συνετής χρήσης των φυσικών πόρων, της οικονομικής ανάπτυξης των περιοχών της υπαίθρου, καθώς και ενός δίκαιου βιοτικού επιπέδου για τους γεωργούς. Κοστίζει σε κάθε πολίτη της ΕΕ λιγότερο από 30 λεπτά την ημέρα.
Χάρη στην ΚΑΠ, η γεωργία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ολοκλήρωση της ΕΕ και την οικοδόμηση της ενιαίας αγοράς, καθώς είναι ο μόνος σημαντικός οικονομικός τομέας που διέπεται από μια πραγματικά κοινή ευρωπαϊκή πολιτική.
Ανακαλύψτε περισσότερα:
http://ec.europa.eu/agriculture/index_el.html
Η ΚΑΠ στη χώρα σας: